Grandes obras: O Xuízo Final

O Xuízo Final
Título: O Xuízo Final
Autor: Miguel Anxo Buonarroti (Caprese, 1475 - Roma, 1564)
Cronoloxía: 1537 - 1541
Escola: Cinquecento
Estilo: Renacemento
Técnica: Fresco
Soporte: Muro
Medidas: 1370 x 1220 cm
Localización: Capela Sixtina, Vaticano. Roma


A pintura é un fresco enorme cuxo tema é o Xuízo Final, extraído da apocalipse de San Xoán. Foi pintado para decorar a ábisda da capela Sixtina. A zona superior da composición, máis da metade da parede, está ocupada polo mundo celestial presidido por Cristo, como xuíz, no centro da escena e ao seu lado, a Virxe María. Nos lunetos superiores aparecen dous grupos de anxos que portan os símbolos da paixón. Na zona intermedia podemos atopar,na esquerda, os xulgados que ascenden ao ceo; mentres que na parte contraria sitúanse os condenados que caen ao Inferno. Na zona inferior dereita vemos o traslado dos mortos na barca de Caronte ante o xuíz infernal. Na zona inferior esquerda as persoas que ascenden son as que estaban na Terra no momento en que Cristo chama a todas as persoas. Na Terra hai algúns demos escondidos en covas que intentan evitar que as persoas ascendan ao ceo. 


PERSONAXES
O Xuízo Final. Personaxes.

O fresco inclúe case 400 figuras das que se identificaron aproximadamente uns 50. Algúns son os seguintes:
Parte central:
1. Cristo. É o epicentro da obra. Cun enérxico e aterrador movemento separa aos xustos dos pecadores. É un dos poucos Cristos que se pintaron cunha expresión de enoxo e ira e que aínda mostra as feridas da Paixón.
2. María. Xunto a Cristo está María. Medorenta, escóndese xunto ao seu fillo asustada polo movemento violento que fai. Detrás deles hai un escintileo de luz así que reciben todo o enfoque ademais porque se atopan no centro.
Ao redor a eles están varios santos.Para recoñecelos, Miguel Anxo pintounos cos seus característicos complementos ou cos obxectos cos que foron mártires.
3. San Bartolomeu. Mostra o coitelo co que foi despellejado Ten unha pel na súa man xa que este mártir foi despellejado. Segundo a tradición, dise que Miguel Anxo pintou a súa cara na pel despellejada do mártir como signo de que el cría non merecer o Ceo, pois estaba atormentado.
4. San Lourenzo. Sostén a grella do seu martirio.
5. San Pedro. As súas faccións son as do papa Pablo III, entregando as chaves, unha delas prateada e a outra dourada. Son as chaves do Paraíso.
6. San Andrés. Sostén unha cruz en forma de "X", símbolo do seu martirio. Está de costas.
7. San Brais. Sostén os dous anciños de carda do seu martirio. San Brais e Santa Catalina de Alexandría, en especial o primeiro, en 1565 sufriron un retoque que corrixía as súas posturas, pois foron consideraba impúdicas.
8. Santa Catalina de Alexandría. Usa a roda de púas do seu martirio para evitar o paso aos pecadores que intentan chegar ao Ceo.
9. San Sebastián. Ten sostidas as frechas do seu martirio.

18. San Pablo. Recoñéceselle pola súa barba gris e o seu aspecto ceñudo.
19. San Xoán Bautista. Vestido con pel de camelo
20. San Simón. Coa serra
21. Simón de Cirene. Axudoulle a Cristo a portar a cruz 

12. Vittoria Colonna. Amor platónico de Miguel Anxo. Foi unha muller intelectual do Renacemento. Miguel Anxo e Vittoria admirábanse e o seu amor era un amor simplemente de ideas que foi utilizado, sen éxito, por moitos defensores da heterosexualidad de Miguel Anxo. A imaxe de Vittoria represéntase detrás de San Lorenzo e a súa cara aparece lixeiramente cuberta pola grella que leva o mártir.
13. Tommaso dei Cavalieri. Está detrás de San Bartolomeu. Tommaso dei Cavalieri é a persoa da cal namorouse perdidamente Miguel Anxo e á cal dedicoulle innumerables poemas de amor. Como a anterior, Miguel Anxo facía dignos aos seus dous amantes dun lugar próximo a Cristo.
11. Anxos con trompetas. Debaixo deste grupo central de Cristo, María e os Santos, atópase un grupo de anxos coas súas trompetas. Segundo a Apocalipse, suponse que eran 7 trompetas, aínda que aquí parece haber 8. Outros 2 anxos sosteñen o Libro da Vida (arcanxo Miguel ) e o Libro da Morte, onde están os nomes dos salvos e os condenados respectivamente.
10. O pecador. Está aterrorizado e cóbrese un ollo ante a visión espantosa que se lle presenta.
Inferno e tebras:
Ao lado dereito están os condenados que están sendo arroxados por anxos e algunhas persoas ás tebras. Moitos caen e parecen realmente estar moi desesperados. Varios son obrigados a subir á barca de Caronte coa máis espantosa das violencias.
17. Caronte: No lado do Inferno está Caronte coa súa barca, aludindo á mitoloxía grega. Caronte era o barqueiro que levaba as almas dos caídos alén da lagoa Estigia. Caronte é un dos monstros máis horribles no cadro. Da barca, os condenados son tirados por algúns demos ás Tebras.
14. Minos. Un dos xuíces do máis aló na mitoloxía grecorromana, na actitude de indicar aos condenados, coas espirais de serpe envoltas ao redor do seu corpo, cal é o "girone" (círculo) ao que están destinados. Os ríos de lume e xofre espéranlles. O xuíz do inferno, Minos, mira aos caídos. Ao seu lado, está a boca de Leviatán, do Inferno. A cara de Minos é a de Biaggio de Casena, mestre de cerimonias do papa, que aparece con orellas de burro. Esta é a historia...
Cando Miguel Angel pintaba a capela sixtina o Papa Pablo lll ía moi a miúdo a ver pintar ao mestre e durante as súas visitas, comentaba a obra do artista e daba a súa opinión.
Nunha desas visitas, o Papa ía acompañado do seu mestre de cerimonias, Biaggio de Cesena, o cal tiña fama de escrupuloso.
Estando contemplando a obra de Miguel Anxo, o Papa preguntou a Biaggio, o que pensaba da mesma, ao cal o mestre de cerimonias contestou:
- Esta é unha pintura boa para decorar unha pousada ou unha sala de baño, pois considero inconvenientemente o representar nun lugar tan solemne, estas desnudeces indecentes. -
Miguel Anxo, rabioso por devandita opinión, a cal escoitou, por atoparse presente, retratou de memoria a Biaggio, e representouno no inferno, baixo a forma de Minos (xuíz dos infernos), cunha serpe enrolada na súa perna e no medio dunha montaña de diaños.
Biaggio, vendo a pintura, queixouse ao Papa Pablo lll, o cal burlándose del, contestoulle:
- Meu fillo, se Miguel Anxo te puxera no purgatorio, podería facer algo para salvarte, pero  colocoute no inferno, e alí non podo facer nada, posto que en devandito lugar non hai ningunha redención posible. 

Lunetos superiores: (pintura que ten forma de media lúa).
15. Luneto esquerdo: algúns anxos levan a cruz de Cristo, a coroa de espiñas e os cravos da Paixón.
16. Luneto dereito: anxos que levan a columna da flagelación de Cristo.

Cando se inaugurou o fresco do Xuizo Final foi un gran mazazo moral para a xente desa época ver as figuras dos santos e de Cristo espidos, como orixinariamente estaban realizados. Por iso, o papa decidiu pedir a Daniele dá Volterra (pintor discípulo de Miguel Anxo) que puxese calzóns ás 41 figuras que estaban espidas. Chamóuselle por iso o «Braghettone».

Como curiosidade lembrar que Miguel Anxo pintaba sempre homes; aínda que algúns tivesen tetas.